Yatırım Grafikleri Nasıl Okunur?
Forex Grafikleri Nasıl Okunur?
Forex döviz paritelerinde, emtiada ve diğer enstrümanlarda yaşanan trendleri takip edebilmek için yatırımcıların kullanabileceği çok sayıda yöntem olsa da en çok güvenileni varlık grafiklerini takip etmektir. Teknik yatırımcı adı verilen bu yatırımcı türü, ilgilendikleri varlıklarda pozisyon açmak ve pozisyon kapatmak için grafikleri takip eder. Çeşitli grafik araçlarından ve indikatörlerden yararlanılarak, trendler ve fiyatların en yüksek ve en düşük noktalarının tespit edilmesine teknik analiz denir.
Bununla birlikte, haberleri takip ederek çeşitli ülkelerin ekonomik büyüme rakamlarını, istihdam durumlarını, siyasi tehlikeleri ve faiz oranlarını öğrenen ve yatırımlarında bunları kullanan fundamental yatırımcılar da mevcuttur.
AvaTrade olarak fiyat grafiklerini okumak ve doğruluklarını tespit etmek için size bir kılavuz hazırladık. Bu kılavuzu kullanarak grafikleri okumayı ve kullanmayı öğrenebilir, yatırım kariyerinizi daha iyi seviyeye çıkartabilecek çeşitli ipuçlarından yararlanabilirsiniz.
Mevcut bilgilerden hangilerinin kullanılacağına karar vermeden önce yatırımcının hangi grafiği inceleyeceğini bilmesi gerekir. Kısaca açıklamak gerekirse, bir varlık grafiği, finans enstrümanları arasındaki kurda yaşanan hareketlerin grafik üzerinde gösterilmesidir. Grafik okuma becerisi yatırımların önemli bir parçasıdır ve mevcut yatırımlarınızı takip etmenizin yanı sıra gelecekteki yatırımlarınız için trendleri belirlemeniz de yardımcı olur.
Trendleri Anlamak
Herhangi bir grafiğe baktığınızda ve belli bir veri grubunun genel olarak belli bir yönde ilerlediğini tespit ettiğinizde, enstrümanın hangi yönde hareket ediyor olduğunu anlayabilirsiniz. Her grafik birbirinden farklılık gösterir. Çoğu grafiği kolayca okumanız mümkün olsa da daha karmaşık niteliklere sahip grafikler de mevcuttur. Trendler genellikle bir dizi zirve ve diplerden (en yüksek ve en düşük) oluşur. Grafikte gördüğünüz hareket üst üste gerçekleşen zirve ve dipler serisi şeklindeyse Boğasal Trend, üst üste gerçekleşen dipler ve zirveler serisi şeklindeyse Ayısal Trend denir.
Yan, düz veya yatay trend olarak bilinen üçüncü bir trend türü daha mevcuttur. Bu trend türü arz ve talep oranlarının eşitlendiği zamanlarda ortaya çıkar ve zirve-dip görünümü yerine daha yatay bir kalıpta hareket eder.
Trendler, genellikle, sadece yönleriyle değil, aynı zamanda gerçekleştikleri süre kapsamıyla da sınıflandırılırlar. Aynı anda yaşanabilecek uzun vadeli, kısa vadeli ve orta vadeli trendler mevcuttur ve farklı yönlerde de olabilirler. Zaman bazlı oldukları için tespit etmek daha kolaydır ve grafik okurken trend çizgisinin bir parçası olarak rahatlıkla görebilirsiniz.
Yatırım Grafiklerinin Türleri
Bir grafiğin ne gösterdiğini ve hangi bilgileri sağladığını net bir şekilde anlayabiliyor olmak, yatırımlar için hayati önem taşır. Online yatırım dünyasına adımınızı attığınızda, yatırım camialarında popüler olan üç ana grafik türü görürsünüz. Her grafik türü, yatırımcının bireysel beceri seviyesine bağlı olarak çeşitli bilgiler sağlayabilir:
Çizgi Grafiği – Tüm grafikler arasında en basit olanı ve yeni başlayan yatırımcılar tarafından ilk basamak olarak kullanılan türüdür. Bu grafik türü sadece kapanış fiyatlarını, belli bir süre zarfında gösterir. Kapanış fiyatları, genellikle, veri analizi yapılırken kullanılan en önemli unsur olarak nitelendirilir ve çizgi grafiği oluşturulurken de bu bilgi kullanılarak, belirlenen zaman dilimindeki kapanış fiyatları bir çizgiyle birbirlerine bağlanır. Görsel herhangi bir bilgi veya yatırım aralığı, yani zirveler, dipler veya açılış fiyatları mevcut değildir.
Çubuk Grafiği – Çizgi grafiğinden daha kapsamlı olan çubuk grafiğinde, grafiğin her veri noktasında daha detaylı bilgiler bulunur. Arka arkaya gelen dikey çubuklardan oluşan bu grafik türünde her çubuk belli bir yatırım bilgisini içerir. İlgili zaman dilimindeki yatırım zirvelerini ve diplerini göstermesinin yanı sıra açılış ve kapanış fiyatlarına da yer verir. Açılış ve kapanış fiyatları, ilgili dikey çubukta kısa yatay çubuklar olarak bulunur.
Çubuk grafiğinde, her çubuk belli bir zaman dilimini temsil eder ve varlığın o zaman dilimindeki açılış fiyatı, çubuğun solundaki kısa ‘tire’ çizgisiyle gösterilir. Kapanış fiyatı da buna benzer olarak sağ tarafta yer alır. Çubuk grafiğini anlamak kolaydır; eğer soldaki tire (açılış fiyatı) sağdaki tireden (kapanış fiyatı) düşükse, çubuğun rengi yeşil, siyah veya mavi olacak ve ilgili varlığın fiyatında artış yaşanmış olduğunu söyleyecektir.
Mum Grafiği – Çizgi ve çubuk grafiklerini çözdükten sonra bir sonraki aşamaya geçerek, çubuk grafiğine benzeyen ve anlaması kolay olan mum grafiğine geçebilirsiniz. İki grafikte de dikey çubuklar yatırım zamanındaki fiyat değişimlerini gösterir. Mum grafiğinde her çubuk, fiyat değişiminin yönüne göre renk alır.
Mum Grafiğinin Detaylı Anlatımı
Geçmişi 17. yüzyıla kadar uzanan mum grafiği Japonya’da pirinç ticaretinde teknik analiz yapmak için kullanılmaya başlandı. 1900’lü yıllarda ABD’de ortaya çıkan versiyonundan farklı olsa da genel prensipleri birbirine benzer.
Mum grafiği oluşturmak ve okumaya başlamak adına içindeki verilerin yüksek, düşük, açılış fiyatı ve kapanış fiyatı olduğunu bilmek gerekir.
Grafiğin renkli kısımlarına vücut, üst ve alt kısmında bulunan ince çizgilere ise gölge adı verilir. Mumun üst kısmına uzanan gölge, varlığın o zaman diliminde ulaşmış olduğu en yüksek seviyeyi; alt kısmına uzanan gölge ise ulaşılan en düşük seviyeyi gösterir.
Mumun vücudunun rengi brokerdan brokera değişim gösterebilir. Yeşil renkli bir mum gördüğünüzde fiyatın artmış olduğunu, kırmızı mum gördüğünüzde fiyatın düşmüş olduğunu anlayabilirsiniz. Buna alternatif olarak renkli ve renksiz mumlar da kullanılır. Renksiz mumlarda açılış fiyatı altta, kapanış fiyatı üsttedir ve yatırımcılara ALIŞ yaşandığını anlatır; renkli mumlarda ise açılış fiyatları üstte, kapanış fiyatları alttadır ve SATIŞI temsil eder.
Mumun vücudunun uzun veya kısa olması, yatırımcıların varlıkta uyguladıkları alış veya satış baskısını gösterir. Kısa olması halinde çok ufak bir fiyat hareketi yaşandığı ve doji olarak da bilinen pekiştirme hareketi olduğu söylenir.
Doji çeşitli paternler üzerine bilgi verdiği için mum grafiklerinin önemli bir parçasıdır. Bu hareketler, açılış fiyatı ile kapanış fiyatı ya eşit ya da çok küçük farklarla olduğunda ortaya çıkar. Doji mumlarının önemi, yatırımcılara verdiği bilgide yatar. Uzun bir beyaz veya yeşil mumdan sonra alış baskısı hafiflemeye başlarken; uzun bir kırmızı veya siyah mumdan sonra satış baskısı azalır ve arz-talep dengesi oluşmaya başlar.
Grafik Analizi
Teknik analiz yaparken yatırımcıların en çok güvendikleri kalıplardan biri omuz ve baş paternidir.
Bu bir geri dönüş paternidir ve ortaya çıktığında mevcut trendin kısa süre içerisinde tersine döneceğine yönelik sinyal verir. Omuz ve baş paterninin iki versiyonu bulunur:
- Omuz ve Baş Zirvesi: Genellikle bir yükseliş trendi zirve yaptığında oluşur ve varlık fiyatının patern tamamlandığında düşmeye başlayacağının sinyalini verir.
- Omuz ve Baş Dibi (veya Ters Omuz ve Baş): Genellikle bir düşüş trendi sırasında ortaya çıkan omuz ve baş dip paterni varlık fiyatının yükselmeye başlayacağını anlatır.
İkisinin de benzer bir yapısı vardır ve her birinde dört ana unsur bulunur: iki omuz, bir baş ve bir boyun bölgesi. Paternler, boyun bölgesi (destek ve direnç) kırıldığında ortaya çıkar ve ikinci bir omuz oluşur. Omuz ve baş kalıpları grafikteki zirvelerden ve diplerden meydana gelir. Bununla birlikte, yatırımcıların teknik analiz yaparken kullandıkları farklı oluşumlar da bulunur: çift tepe/dip, üç tepe/dip, Pinokyo, boğasal/ayısal çekilme.
Teknik Analizi Grafiklerde Kullanmak
Grafikleri okumak ve kullanmak konusunda daha tecrübeli hale geldiğinizde, piyasa volatilitesini ve fiyatlardaki değişimleri ölçmek için indikatörler gibi çeşitli araçlar da kullanabilir duruma geleceksiniz. Bu teknik indikatörler, ‘aşırı alım’ veya ‘aşırı satım’ durumuna maruz kalmış olan bazı hisse senetleri ve döviz paritelerinde gözden kaçırmış olabileceğiniz piyasa bilgilerini tespit etmenize yardımcı olurlar.
Esas itibarıyla, canlı grafiklerinize eklediğiniz hacim göstergeleri, trend çizgileri, Fibonacci seviyeleri, stochastic osilatörler gibi çeşitli teknik indikatörler sayesinde piyasadaki gürültüyü susturabilir ve piyasaları daha iyi anlayıp, gelecek trendlerle ilgili tahminler yürütebilirsiniz.
AvaTrade, profesyonel yatırımcılar tarafından uygulanan bazı teknik analiz araçlarını daha iyi anlayabilmeniz için bu kapsamlı kılavuzu hazırladı. Öğrendiklerinizin nasıl çalıştığını görmek için ücretsiz demo hesabımızdan yararlanarak, yüksek teknolojili platformlarımızda grafikleri ve araçları test edebilirsiniz.
AvaTrade’e bugün katılın ve kendiniz için hedeflediğiniz seviyeye ulaşın. Daha fazla bilgi edinerek, yatırımlarınızı güvenle yapın.